Deelauto’s zijn een van de meest veelbelovende oplossingen voor het verduurzamen van de mobiliteitssector. Het bezit van een eigen vervoermiddel is immers behoorlijk inefficiënt. Waarom zou je een auto bezitten als die 95% van de tijd ongebruikt stil staat? Dankzij technologische en digitale vooruitgang wordt het autodelen steeds bereikbaarder, overzichtelijker en goedkoper.
Delen is het nieuwe hebben; het is een algemene trend. Op heel veel vlakken schuiven we op van bezit naar gebruik. Hadden we twintig jaar geleden nog kasten vol cd’s of lp’s, nu ligt de hele muziekwereld aan onze voeten dankzij Spotify. Kochten we twintig jaar geleden nog speelfilms op dvd, tegenwoordig surfen we naar hartenlust door het riante aanbod van Netflix.
Mobility as a Service
Ook in mobiliteit is delen aan een sterke opmars bezig. Mobity as a service, of MaaS, heet dat dan. Autodelen wordt de nieuwe norm, voorspellen de geleerden van McKinsey, maar bijvoorbeeld ook het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. En dat moet ook, want autodelen is stukken duurzamer dan iedereen een eigen auto voor de deur. Onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving laat zien dat autodelers 8 tot 13% minder CO2 uitstoten. Het bewuster gebruik van de auto komt ook de bereikbaarheid ten goede.
Green Deal Autodelen
In de Green Deal autodelen II, die in 2018 werd ondertekend door gemeenten, provincies, leasebedrijven, deelauto-aanbieders, Stichting Natuur en Milieu en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, werd de doelstelling vastgelegd om in 2021 700 duizend deelautogebruikers te hebben. Deze doelstelling werd in het voorjaar van 2019 al bereikt, een jaar eerder dan voorzien.
Deelauto versus eigen auto
Delen mag dan het nieuwe hebben zijn, waar het om mobiliteit gaat zijn er nog wel wat hobbels te overwinnen voordat we bij een unanieme omarming van het deelautoprincipe zijn aanbeland. Om te beginnen de hobbel van de toegankelijkheid. Waar Spotify de toegang tot muziek juist enorm heeft vergroot, heeft deelvervoer vooralsnog juist de intrinsieke consequentie dat de beschikbaarheid van een auto er juist minder groot door wordt. Tenminste, als je het vergelijkt met een eigen auto voor de deur, waarmee je op elk gewenst moment kunt wegrijden zonder dat je eerst een aantal handelingen op je mobiel of computer hoeft te verrichten. Het is immers nog maar de vraag of er in de nabijheid een deelvervoersoptie beschikbaar is. En als die er al is, of die voldoende opgeladen is en schoon bovendien.
De kosten
Voor veel autobezitters zijn dit minpunten die zo zwaar wegen dat ze nog even geen afstand van hun ‘waggie’ willen doen. Ook de kosten wegen mee. Natuurlijk, een auto bezitten is duur; je betaalt de verzekering en wegenbelasting, het onderhoud en de brandstof. Maar autobezit wordt met dank aan private lease wel steeds goedkoper. Voor mensen die vaak een auto nodig hebben niet in een buurt wonen met een hoge parkeerdruk en/of hoge parkeertarieven, is een privé-auto al snel makkelijker en misschien zelfs goedkoper dan volledig varen op deelauto’s. Maar er zijn natuurlijk ook genoeg mensen die helemaal geen auto willen of kunnen bezitten of die er maar af en toe een nodig hebben. Voor die mensen zijn deelauto’s, maar ook andere vormen van deelvervoer een uitkomst. Niet voor niks schieten deelconcepten in mobiliteit als paddenstoelen uit de grond.
Groter aanbod: meer complexiteit
In de beginjaren van het autodelen was de belangrijkste uitdaging: hoe organiseren we de persoonlijke overhandiging van het voertuig en/of de toegang tot het voertuig? Er ontstonden geautomatiseerde oplossingen met RFID-lezers, zodat een fysieke sleuteloverdracht niet nodig was. Dankzij de komst van smartphones en de vooruitgang in mobiele netwerken werd deelvervoer steeds gemakkelijker en toegankelijker. Technologische ontwikkelingen zorgden bovendien voor een groeiende verscheidenheid aan deelconcepten en bedrijfsmodellen. Steeds meer soorten deelvoertuigen worden aan het straatbeeld toegevoegd, van auto’s tot fietsen en snorfietsen tot steps. Met het groeiende aanbod en de toenemende verscheidenheid neemt ook de complexiteit toe.
Behoefte aan eenvoud
Niet alleen het aanbod, ook het aantal deelvervoergebruikers groeit. Naarmate meer mensen deelvervoer in hun dagelijkse bestaan opnemen, nemen ook de verwachtingen ten aanzien van de dienstverlening rondom dit deelvervoer toe. De deelvervoergebruiker wil niet twintig verschillende apps bedienen om zijn reis van A tot Z te plannen en boeken. Hij wil zijn deelvervoerreis in één omgeving kunnen regelen, net zoals hij zijn muziek regelt in Spotify. Een betrouwbare, overzichtelijke, flexibele én eenvoudige on-demand service voor al het beschikbare deelvervoer is een must.
One-stop shop voor mobiliteit
Mobiliteitsapps spelen in op die behoefte, door te functioneren als een one-stop shop voor elke vorm van (deel)mobiliteit. Via een app als Gaiyo kun je heel eenvoudig een deelauto of andere vorm van deelvervoer bestellen op elk gewenst moment. En binnenkort komt die deelauto nadat je hem besteld hebt waarschijnlijk ook nog keurig autonoom naar je voordeur gereden.
Autodelen: het nieuwe normaal
Het zijn precies dit soort technologische vernieuwingen die ervoor zullen zorgen dan het gebruik van gedeelde voertuigen wereldwijd steeds aantrekkelijker en betaalbaarder zal worden, met als uiteindelijke consequentie dat steeds meer mensen hun privé-auto’s de deur uit zullen doen ten faveure van duurzamere deelalternatieven.